Column rechtswinkel: Strafrechtelijke aansprakelijkheid bij sport- en spelsituaties

Bijna iedereen heeft er weleens mee te maken gehad. Een tackle op je enkels bij voetbal of een hockeybal op je lichaam. Het zijn twee voorbeelden van veel voorkomende ongelukken in sport- en spelsituaties. Bij dit soort ongelukken kan je een blessure oplopen door toedoen van een ander. Het is niet fijn, maar wel onderdeel van het spel. Sport brengt nou eenmaal risico’s met zich mee. Vooral als dit in teamverband gebeurt. Om die reden wordt er bij ongelukken binnen sportsituaties ruimer naar de wet gekeken. Sport- en spelsituaties nemen dan ook een bijzondere plaats in het strafrecht in.

Wat onrechtmatig op straat is, is dat bijvoorbeeld soms niet op een voetbalveld. In een recente uitspraak van het Hof in Den Haag is een amateurvoetballer echter toch veroordeeld voor mishandeling na een tackle. De tackle leverde een dubbele beenbreuk op bij de tegenstander en een taakstraf en een te betalen schadevergoeding voor de amateurvoetballer van respectievelijk 100 uur en ongeveer €9.000. Twee extreme en uitzonderlijke gevolgen van één tackle.

Mishandeling
Mishandeling is het opzettelijk toebrengen van lichamelijk letsel. Er is sprake van opzet wanneer de dader het gevolg op letsel heeft beoogd. De rechter kan ook uitgaan van voorwaardelijk opzet. De dader heeft dan niet de bedoeling gehad om letsel te veroorzaken maar heeft de aanmerkelijke kans daarop dan bewust op de koop toegenomen.
Afgelopen jaar hebben we met verschillende rechtswinkels zelf nog een voetbaltoernooi gehouden. Blunders, mooie goals, hier en daar een duw of tackle en hier en daar een pijntje. Kortom, een typisch dagje voetbal. Geen moment denk je eraan dat je vervolgt kan worden voor je acties op het veld. Alles wat je doet op zo een moment hoort immers bij het spel. Tuurlijk, de situatie veranderd als er iemand wordt nagetrapt met letsel tot gevolg. In dat geval gaat hem om een tackle buiten de orde van het spel om en is er geen reden tot twijfel bij vervolging voor mishandeling. De tackle van de amateurvoetballer was echter binnen de orde van het spel. Hoe heeft het Hof in die situatie opzet dan uitgelegd?

De voetballer heeft volgens het Hof de aanmerkelijke kans op letsel door het inzetten van een tackle op de koop toegenomen. Het Hof is dus uitgegaan van voorwaardelijk opzet. Relatief gezien leveren echter weinig tackles daadwerkelijk letsel op. Het is dus maar de vraag hoe aanmerkelijk de kans echt te noemen is. Daarnaast komt de uitspraak uit de lucht vallen.

De laatste keer dat een voetballer vervolgd is voor een soortgelijke gedraging was in 2004. Vervolging na een tackle is dus zeldzaam, terwijl tackles aan de orde van de dag zijn bij voetbal. De rechtsgelijkheid en rechtszekerheid zouden met deze uitspraak daarom in het geding kunnen komen; waarom wordt deze voetballer ineens wel vervolgd?

Wij zijn benieuwd hoe de Hoge Raad in cassatie gaat oordelen over deze situatie. Zullen voetballers in de toekomst twee keer moeten nadenken over elke tackle?

Heeft u naar aanleiding van deze column nog vragen of heeft u andere juridische vragen, komt u dan gerust langs op een van onze inloopspreekuren.

De actuele openingstijden vindt u op onze website www.rechtswinkeloss.nl.
Daarnaast kunt u onze Facebook-pagina liken om op de hoogte te blijven van Rechtswinkel Oss.

Deze column is geschreven door Thom Neijzen. Thom is derdejaarsstudent rechtsgeleerdheid aan de Radboud Universiteit.