Ooievaars vlogen vroeger liever niet naar Oss, wél naar Megen en Berghem

Ooievaars komen de laatste jaren wel vaker naar Oss om even te rusten voor ze aan hun grote overwinteringsreis naar Noord-Afrika beginnen. Maar meestal komen ze samen in de polders rond Megen of in het gebied richting Lith waar (nu nog) geen windmolens staan. 

Het centrum van Oss was zelden favoriet als ontmoetingsplek, en om er te gaan nestelen al helemaal niet. Daarop heeft het mooie ooievaarsnest van Megen op de Gevangentoren het patent. Soms sloegen de ooievaars daar een paar jaar over en soms zetten de Megenaren een nepooievaar op het nest maar vaker keerden ze terug op de monumentale plek waar ze met wat restauratie weer een vruchtbare lente- en zomerwoning inrichtten.

Het gaat momenteel weer goed met de ooievaar in Nederland. In de jaren zeventig luidde de alarmerende conclusie nog dat er bijna geen meer waren in ons land en ook in 1950 kwam Staatsbosbeheer tot de slotsom dat de ooievaars bijna uit Nederland verdwenen waren. Er waren nog slechts 85 broedparen tegen 312 in 1930. Daarvan zaten er verschillende in Oss en omgeving.

In Megen natuurlijk maar ook in Geffen naast het station en in Huisseling waar bij het huis van M. Coenen een ‘modelnest met vijver’ was gebouwd. Verder in Reek, bij boerderij De Haan in de Heytmorgen en op de boerderij van de Domeinen aan de Schaykschestraat. Zelfs in Oss was een nest. Dat stond in de tuin van ‘de heren Acket’ aan de Eikenboomgaard maar verkeerde halverwege de jaren dertig in slechte staat. 

Af en toe kwamen er nog wel ooievaars kijken maar die streken dan neer op het dak van de HBS tegenover het redactiekantoor van De Stad Oss aan de Molenstraat. Daar zagen de krantenmannen ze dan ook weer onverrichter zake vertrekken. In 1937 besloot Acket door een professional een nieuw nest te laten bouwen. En toen was het prijs. Jaren achtereen kwamen er ooievaars naar de Eikenboomgaard om er te broeden.

Berghem was ook een toplocatie, zo bleek al rond 1930. Bij Dort Megens (van Mieshausen) in de Harenschesteeg stond een gewild nest waar met regelmaat om werd gevochten. Eén keer, in 1932, was er een curieus ‘ongeluk’ toen één van de 8 daar aanwezig ooievaars in de 20 meter hoge schoorsteen viel van de stoomzuivelfabriek. Met vereende krachten is het dier bevrijd dat zwart als roet een nachtje van de schrik bekwam op de villa van notaris Bijvoet. Berghem bleef daarna gelukkig een plek om steeds weer terug te komen.