Politie over doodgeschoten Tamara: ‘Ze moet de dader recht in de ogen hebben gekeken’

Tamara Plehn had net haar dochtertje (5) naar school gebracht, toen ze in de ochtend van 28 maart 2013 terugkeerde bij haar appartement aan Het Reut in Berghem. Het zou haar laatste autorit zijn, want bij de ingang van de portiek werd de dertigjarige vrouw van dichtbij enkele keren door het hoofd geschoten. Een ‘kille moord’, zei een politiewoordvoerder later in Opsporing Verzocht. ,,Ze moet de dader recht in de ogen hebben gekeken, maar ze heeft geen schijn van kans gehad.” 

Donderdag was het zes jaar geleden dat Berghem werd opgeschrikt door de moord, maar de dader is nooit gepakt. De politie Oost-Brabant heeft de zaak op de coldcase-kalender laten zetten, in de hoop dat er toch nog eens iemand zijn mond gaat opendoen. De door justitie uitgeloofde beloning van 15.000 euro staat nog altijd open.

In 2014 hield de politie vier verdachten aan: eerst twee mannen uit Apeldoorn en Papendrecht, later dat jaar een man uit Dordrecht en iemand zonder vast woonadres. Bij de laatste twee ging het om mannen van motorclub Black Jackets, die ook betrokken waren bij brandstichting in een restaurant in Zwijndrecht. Alle vier de verdachten kwamen snel weer vrij: er was onvoldoende bewijs dat ze te maken hadden met de moord op Tamara Plehn. 

Waarom moest de jonge vrouw dood? Vijf maanden na de moord meldde de politiewoordvoerder in Opsporing Verzocht dat daarvoor  ‘verschillende scenario’s’ waren, maar dat het antwoord op de vraag toch vooral in nevelen gehuld was.

Pas later werd duidelijk dat Tamara Plehn in de jaren voor haar dood al vaak op het politiebureau in Oss was geweest. Bijvoorbeeld om aangifte te doen tegen haar vriend, de vader van haar kind, met wie ze vaak in heftige ruzies verzeild raakte. Als de relatie definitief op de klippen loopt, wil Tamara voorkomen dat haar ex een omgangsregeling krijgt met zijn dochter. De politie weet dan al dat de man actief is in de wietteelt en in criminele kringen verkeert. 

De politie sluit een deal met Tamara: zij verstrekt informatie over de criminele activiteiten van haar ex en zijn vrienden, de agenten beloven dat ze zullen regelen dat de vader zijn kind niet meer mag zien. ‘Jij helpt ons en wij helpen jou’, zo zal Tamara de deal later omschrijven.

De ex-vriend van Tamara werd op 10 november 2010 veroordeeld tot veertien maanden cel. Pas in hoger beroep werd duidelijk welke rol Tamara had gespeeld. Bij het hof werd ook helder dat de politie in Oss het spel niet volgens de regels had gespeeld. Het verzoek aan Tamara om belastende informatie over haar ex door te spelen was bijvoorbeeld niet vastgelegd in een proces-verbaal en rustte ook niet op een bevel van de officier van justitie, zoals de wet voorschrijft. Het gerechtshof bespeurde ook ‘onwil bij politie en justitie’ om open kaart te spelen. Op 29 januari 2016 besluit het hof het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk te verklaren, waardoor de ex-vriend niet vervolgd kan worden. Politie en justitie krijgen er van langs: het ‘oncontroleerbare’ karakter van het opsporingsonderzoek betekent een ‘ernstige schending van de belangen van de verdachte’. 

,,Ik was in die tijd in de stemming om alles uit de kast te halen in het belang van mijn kind”, zo verklaarde Tamara Plehn haar eentweetje met de politie. Op 17 januari 2013 legt ze opnieuw een verklaring af bij de raadsheer-commissaris van het gerechtshof. Ze vertelt dat haar ex haar voortdurend ‘onder druk’ zet om haar eerdere verklaringen in te trekken. ,,Vanochtend heeft hij nog bij mij aan de deur gestaan. Ik ben helemaal op.”

Als ze ruim twee maanden later wordt doodgeschoten, gonst het meteen van de geruchten: het kan niet anders of haar boze ex is de dader. Het SBS-programma Hart van Nederland verheft het gerucht tot nieuws, maar al snel blijkt dat de man een alibi heeft. 

,,Hij was gewoon thuis, dat kon bevestigd worden”, zegt zijn advocaat Arthur van der Biezen. Met de vier later aangehouden verdachten heeft de man ook geen enkele connectie, zo voegt hij daar aan toe. ,,Hij heeft hier echt niks mee te maken.” De Bossche raadsman vindt het kwalijk dat de politie ‘gebruikmaakte van een kwetsbare vrouw’. ,,Je kunt je afvragen hoe ethisch dat is. Het grenst aan misbruik. Zonder haar hulp was de wietkwekerij in Heesch in elk geval niet gevonden.” 

Namens zijn cliënt diende Van der Biezen vorig jaar een klacht in bij De Nationale Ombudsman. Die liet hem in oktober weten ‘geen ruimte te zien voor aanvullend feitenonderzoek’. Ombudsman Van Zutphen stelde het eens te zijn met de kritische bevindingen van het gerechtshof en schreef aan Van der Biezen dat hij in gesprek zou willen met het Openbaar Ministerie en de politie. Vooral om te vernemen of justitie en politie maatregelen hebben genomen ‘om herhaling te voorkomen’. Een woordvoerster van het Openbaar Ministerie in Den Bosch zegt dat justitie aan de Nationale Ombudsman heeft laten weten ‘geen reden te zien om naar aanleiding van deze uitzonderlijke zaak maatregelen te nemen’. 

Het voornemen van justitie om bij de Hoge Raad in cassatie te gaan tegen de uitspraak van het gerechtshof, werd later ingetrokken. 

Of Tamara Plehn bij de politie behalve die van haar ex-vriend ook andere namen heeft genoemd, is niet duidelijk. Van der Biezen: ,,Dat is het probleem: er is niks vastgelegd.”

Dat er een verband is tussen de koelbloedige moord op de vrouw en haar rol als informante, noemt Van der Biezen ‘aannemelijk’: ,,Maar het kan natuurlijk ook iets anders zijn. Dat blijft gissen en dat moeten we niet doen.”  

Na de eerste uitzending bij Opsporing Verzocht kreeg de politie van een buurtbewoonster te horen dat ze rond het tijdstip van de moord een zilvergrijze Volkswagen Polo geparkeerd had zien staan in de buurt van Het Reut. Achter het stuur zat een bestuurder. De vrouw kwam even later een andere man tegen: waarschijnlijk de moordenaar van Tamara Plehn. Nog onwetend van de koelbloedige afrekening aan Het Reut zag de vrouw de Volkswagen Polo even later wegrijden.

De politie werd ook nog getipt over een blauwe Volkswagen Polo, die kort na de moord met hoge snelheid over de weg van Berghem naar Herpen reed. De politie trok de tips na, maar alle sporen liepen dood.